Waarom bijt mijn papegaai?

Verander bijtgedrag naar gewenst gedrag

Papegaaien bijten niet om te plagen. Vaak is het een noodsignaal: ze voelen zich ongemakkelijk, worden gestrest of willen iets aangeven, zoals “stop” of “te veel”.

In het wild gebruiken ze hun snavel om te verkennen "beaking" of zoals wij dit noemen, een waarschuwingsbeetje. Een echte beet is veel harder en bedoeld als waarschuwing. Zo proberen ze een grens aan te geven.

Eerste signalen voor het daadwerkelijke bijten

Papegaaien geven vaak al lang van tevoren signalen af: vergrote pupillen, opgezette veren, open snavel, vleugels die iets uitstaan. Als we die signalen negeren, volgt uiteindelijk die beet.

 Observeer en respecteer lichaamstaal

• Veren opgezet?
• Pupillen die samentrekken of juist vergroten
• Snavel opent licht, kop zakt iets omlaag

Als je nu even afstand neemt, leert je papegaai dat zijn grens gezien wordt... en dat voorkomt bijten.

Voorkom triggers

• Beweeg rustig en ontspannen, vermijd plotselinge drukte of aanrakingen
• Bied kauwmateriaal en afleiding aan zodat spanning zich niet opbouwt
• Gebruik een stabiele hand of stokje bij het commando stap  op zodat je papegaai niet schrikt

Positieve versterking...belonen werkt

Straffen maakt angst groter. Maar gewenst gedrag belonen geeft vertrouwen.

• Beloon rustig gedrag, spelen of een stap omhoog, ook als je niet samen bezig ben Gebruik hiervoor een nootje of een favoriet uit hetvoedingsbakje
• Gebruik shaping* of clicker training om gedrag op te bouwen in kleine stapjes
• Geef een gezonde traktatie op het juiste moment
  

   

• Shaping betekent dat je gedrag stap voor stap opbouwt door steeds kleine tussenstapjes te belonen. Je wacht niet tot je papegaai het perfecte gedrag laat zien, maar beloont elke benadering die dichterbij komt.

  Dus niet: “op de hand stappen of niks.”
  Maar wel:
  naar je hand kijken → belonen
  hand aanraken → belonen
  pootje op je hand → belonen
  volledig opstappen → grote beloning

  Zo leert je hem of haar wat de bedoeling is, zonder druk op een speelse manier. Hij gaat meedenken en krijgt vertrouwen omdat hij telkens kleine successen boekt.

 Time-out als subtiel signaal

Als je toch gebeten wordt: vermijd strijd, boosheid en teleurstelling.

Leren is 2 stapjes vooruit en 1 achteruit

• Zet je papegaai rustig terug op een veilige plek
• Kijk kort weg of loop even weg (time-out)
• Keer terug zodra hij weer kalm is. Zo leert hij: bijten = geen aandacht  
• (Oefen voor jezelf dat de terug trekken reflex minimaal is)

 Vervang bijten door alternatief gedrag

• Leer “stap-op” als alternatief voor angst of controleverlies
• Geef een ontspannend signaal zoals een spelletje of zacht praten
• Je papegaai leert dat andere communicatie ook werkt

 Wees geduldig en blijf consequent

• Herken terugval en ga terug naar de eerste stappen
• Let op hormonen, overprikkeling en de dag structuur
• Vooral hormonaal gedrag is te voorkomen door de juiste voeding
• Geef elke dag opnieuw vertrouwen

Kort samengevat in schema

Je hoeft het niet perfect te doen. Maar door met aandacht te kijken naar wat je papegaai écht nodig heeft, ontstaat er iets bijzonders: wederzijds respect en vertrouwen.

Liefs Malenthe